Saturday 9 April 2016

जिवन जल



महिनाको अन्तिम दिन थियो । तर उस्का लागि हरेक दिन उस्तै उस्तै हुन्थे । त्यहि भएर अरु जस्तै महिनाको अन्तिममा फुरुक्क हुनु पनि थिएन । ऊ खासमा लेखक हुन साह्रै जोड बल गर्दथ्यो अनि लेखकहरुको हूलमा मिसिएको थियो ।

हिजो मात्र होला उस्ले एउटा अनौठो बिषय बस्तुमा कथा लेखेको थियो । उसलाई लाग्थ्यो उ पनि सधैं राम्रो कथा रचनाहरु लेख्छु र पनि सम्पादकले उस्कै कथालाई किन मन पराउँदैनन, बास्तवमा दुनिया भनेको त्यहि सम्पादक मात्र हो र उस्ले जे बुझ्यो जे सोच्यो जे लाग्यो त्यहि हुने हो र भन्दै भुन्भुनिन्थ्यो पनि । दुनिया बिर्सेर, परिवार, समाज सबै बिर्सेर एकान्तमा बसेर लेखेको रचना पनि अब्बल ठहरिँदैनथ्यो हत्तपत्त ।

बच्चाले तिन महिना सम्म शुल्क नबुझाएर एसेम्बलीमा अगाडी उभ्याएर भनेको भन्दै मम्मी संग झ्याली पिट्दै अझै थप्यो भोलि सम्म तिरेन भने पर्सि देखि कक्षा छिर्न नदिने रे घाम मै बस्नु पर्ने दिन भरि उभिएर । अझै पनि उस्ले छोरोलाई घाममा पाइने भिटामिनको बारेमा भनेर अल्मल्याउँदै थियो । बच्चा पनि आजित भएरै होला एक छिन घोरिएपछि बिस्तारै भन्यो कि हजुर किन मेरा साथिहरुका बाबाहरु जस्तै काम गर्न सक्नु हुन्न । उनीहरु हरेक महिना फि तिरिदिन्छन, दिनहुँ मिठो मिटो टिफिन लिएर आउँछन म चाहि जहिले पनि चिउरा र भात मात्रै ।

एक लेखक जस्ले समाज बदल्न सक्छ, जस्ले कलमकै बलले इतिहास लेख्न सक्छ बनाउन सक्छ बिगार्न सक्छ । मैले मेरो छोरालाई यो कसरी सम्झाउँ छोड यो कुरा कसैले मेरो भावनालाई सम्झिनेवाला छैन भन्दै आफै संग झन्किएर ओछ्यानमा पल्टियो । उसै माथि घर मन्त्रीको अल्टिमेटम थियो सुन्नुहोस आज देखि भित्र दाल चामल अन्न सबै खानेकुरा सकियो । उता पसलवालाले पहिलेको बाँकी नतिरे सम्म दिन्न भन्दैछ । अन्नपात ल्याउनु भएन भने भोलि देखि भोकै सुत्नु पर्छ ।

तर ऊ के गरोस, नेपाली साहित्यमा एम ए पनि गरेकै हो । सानै देखि उसको साहित्यमा भाषामा शौख थियो तर यस्तो पढाईले उसलाई बैंकमा उपल्लो स्तरको नोकरी त पाईंदैन । जुन बिषयमा पढाई सकियो उसैमा त थियो ऊ । वास्तवमा यो दुनिया, यो प्रणाली उसलाई सम्झन बुझ्नै चाहँदैन झैं लाग्थ्यो । अचम्म लाग्थ्यो कहिलेकाही कि सबैले उसलाई लुजर्स भन्थे यत्तिकै हावामा उडाई दिन्थे ।

महिनामा दुइ चार वटा कथा कविता जे भए पनि छापिएकै हुन्थे, प्रकाशकहरु उसलाई माथि पुर्याउंथे कहाली लाग्ने ठाउँमा मख्ख हुन्थ्यो ऊ जुत्ता बजार्दै घर पुग्थ्यो तलुवा फाट्यो भने सिलाउने पैसा हुन्थेन साथमा । अनि सोच्थ्यो यि प्रकाशनवाला मानिसहरु शोषक हुन अपराधी हुन । म जस्ता अनेक लेखकहरुको लेख रचना ले भरेर किताब बनाउँछन लाखौँको बिज्ञापन बेच्छन आफू मालामाल हुन्छन अनि लेखकहरु मनको लड्डु घिऊ सँग मोलेर खान्छन अनि त्यसैमा अघाउनु पर्छ अझै डकार्नु पनि पर्छ ।

मन बुझाउने ठाउँ कहिले काहिँ ऊ जस्तै उस्का गुरु लेखक हुनु हुन्थ्यो, उहाँ बाचुन्जेल कहिले सुख भएन बिबाह भयो पहिलो बर्षमै सम्बन्ध बिच्छेद भयो । अनि घरभेटीले घरबाट निकाले अनि कहिले साथीकोमा कहिले पाटी पौवा गर्दै पनि झोला भरि लेख्दै प्रकाशनहरु लाई दिइरहनु भयो अनि ऊ जस्तै लुटिइरहनु भयो । सिगरेटको धुवाँ र रक्सीको मातले उहाँको क्यालेण्डर त्यति बाक्लो हुन पाएन मझौलामै सकियो । मरणोप्रान्त उहाँको कृति पुरस्कृत भयो र बेस्ट सेलिङ्ग मा दरियो आखिर एक दिन त आउँदो रहेछ नि भन्ने लाग्थ्यो ।

हिजो राती बाल्यकालका साथीहरु मिलेर दारु पिउन थाले त्यो मध्ये उस्को साथी थियो एक जना ब्रजेश । कुरा गर्दै जाँदा क कस्को आम्दानी अनि जीवन शैली कस्ता भनेर तुलना गर्न थालियो उस्को पेट भित्र छिरेको दारु पनि उम्लेर आयो । जहाँ त्यहि ब्रजेशको महिनाको बेसिक तलब मात्रै ७०००० थियो जहाँ उस्को मुश्किलले बर्षको हुन्थ्यो त्यति रकम । उसका बच्चाहरु स्तरीय बिद्यालय मा पढ्थे, उस्को हातमा नोकिया लुमिया हुन्थ्यो जस्को सालाखाला ७० ८० हजार पर्दो हो जुन आफू संग २००० पर्ने लोकल फोन हुन्थ्यो । जसमा प्रकाशन वालाको भन्दा अरु कसैको घण्टी शायदै बज्थ्यो ।

घरमा घरभेटीको कचकच, सानो छोराको गनगन, बुढीको च्यालेन्ज, साथीहरुको चालढाल, प्रकाशनवालाहरुको ब्यबहारबाट आजित देखिन्थ्यो । घरमा सामान सकिएको ३ दिन भइसकेको थियो, छोरो स्कूल जान छोडेको २ दिन भइसकेको थियो । २ दिन देखि च्यूरा र पानीले पेट पनि प्लाटिकको थैलोमा पानी हल्लाए जस्तै भान हुन्थ्यो । रातको १ बजे तिर छोरो पखालाको बिरामी भयो अस्पताल लैजाने समेत पैसा थिएन जिवन जल समेत ल्याउने पैसा थिएन । यस्तै मा उसलाई भक्कानिएर रुन आयो रोयो पनि । साथमा श्रीमतिले घुच्याउँदै थिइन किन रुनु भएको यसरी नराम्रो सपना देख्नु भयो कि क्या हो ?

तुरुन्तै किचनमा गएर चामलको बोरा खाने कुराहरु हेर्यो । सबै चिज दुरुस्तै थिए केहि पनि अभाव थिएन । वास्तवमा ऊ नेपाली साहित्यको बिद्यार्थी थिएन ब्यबस्थापनको बिद्यार्थी थियो ।